محاسبه ي نفس

يا ابن جندب حق علي کل مسلم يعرفنا ، ان يعرض عمله في کل يوم و ليله علي نفسه فيکون محاسب نفسه فان رأي حسنه استراد منها و ان رأي سيئه استغفر منها لئلا يخزي يوم القيامه

لوازم محاسبه –پناه بردن به  قرآن و سنت کيمياي گمشده انسان

 اجتناب ازگناه - شناخت گناه - توجه به کميت و کيفيت گناه.

عوامل محاسبه نفس  : دروني: خود توبيخي ، خود تشويقي ، خود تنبيهي

که لطف الهي است.

عوامل بيروني - پرهيز از رسوايي حسرت پشيماني

اعتقاد به حساب رسي در قيامت - حاسبوا قبل ان تحاسبوا

رکن اساسي اعتقاد به معاد اعتقاد به حساب است.

مراحل محاسبه نفس : مشارطه - مراقبه - محاسبه - معاتبه  يعني با خدا شرط كند و عهد ببندد كه گناه نكند و مراقب انجام عهد خود باشد و در نحوه ي اداي شرط از خود حساب بكشد و در اين راه خود را به زحمت اندازد

نفس حساب کشيدن اهميت دارد. تا شکرگزاري از کار خوب شود و کوتاهي ها تدارک گردد.

نکات مهم در محاسبه نفس

1- معاد باوري: اقتضاي اعتقاد به معاد،  محاسبه ي نفس است

2- استفاده از سرمايه عمر

3- اجتناب از گناه : چون دنيا محل ابتلاء و خودسازي است.فرق است بين استفاده نکردن ازسرمايه عمر و ضرر کردن با اين سرمايه - گناه کردن از نوع معامله دوم است. اولئک الذين اشتروا الضلاله بالهدي

4- لزوم گناه شناسي

5- توجه به کميت گناهان:  بعد از شناخت زشتي گناه بايد ديد چقدر گناه کرده ايم.

6- اعتراف به گناه به جاي انکار يا فراموش کردن گناه

7- توجه به کيفيت گناهان انجام شده

بعضي از گناهان يک لحظه اي بيش از هفتاد سال ارتکاب گناه ديگر عظمت دارد يا کوچک شمردن گناهان صغيره که خود کبيره است.

8- در محاسبه نفس بايد ببينيم واجباتمان را چقدر انجام مي دهيم و کدام واجب را ترک مي کنيم.  مانند نيکي به پدر و مادر، صله رحم  ، قضاي حاجت ، امر به معروف نهي از منکر توجه به شروط  صحت اعمال

9- توجه به شرايط صحت اعمال - اعمال انجام شده - چقدر مقبول است.

10-  مبارزه با عوامل غفلت زا  مانند رفتن به قبرستانها و  ياد مرگ